Dërgesat e emigrantëve kanë shënuar rekorde të reja, duke konfirmuar emigracionin masiv të shqiptarëve, por edhe duke u shndërruar edhe në një burim të rëndësishëm për financimin e ekonomisë. Por cilët janë faktorët që kanë ndikuar në këtë nivel rekord të remitancave në vendin tonë që kap shifrën e 9.6% të GDP. Profesor Ardian Civici rendit në A2 Business, dy faktorët.
“Remitancat nivel rekord, për dy arsye 1 se krahasuar me vitet e vështira të periudhës Covid se pati rënie të remitancave dhe për shkak të krizës që kaluan vendet që janë burim kryesor i remitancave dhe së dyti një element strukturor se në vitet e fundit kemi pasur një valë migratore të re që përsërit ciklet e ‘92 e ‘97 se çdo cikël remitancash ka një periudhë 25-vjeçare”.
Përveç rrugëve zyrtare, për Civicin, një pjesë e mirë e remitancave vjen dorazi. Sipas tij në zonat rurale të ardhurat nga emigracioni janë burimi kryesor.
“Ajo që kuptojnë është ato që futen në rrugë formale dhe janë shifra mbi 800 e ca milionë dollarë apo 1miliard dollarë, janë shifra të dhëna nga BB dhe janë shfira që kalojnë përmes kanaleve zyrtare. Duke patur parasysh mënyrat si veprojmë ne, një pjesë e tyre vjen edhe direkt. Në zonat rurale të adhurat nga emigracioni remitancat janë burim kryesor. Përveç shifrës zyrtare ka edhe një sasi tjetër që vjen dorazi”.
Përfaqësuesja e Dhomës së Biznesit të Diasporës Valbona Dudi deklaroi se remitancat janë kryesisht për konsum, por edhe për investime në shtëpi e prona. Ajo foli edhe për një projekt me fokus Shqipërinë.
“Një lëvizje e vogël është drejt biznesit të vogël por kjo nuk është e mirëpërcaktuar. Kemi një projekt për remitancat dhe përdorimit të tyre në biznes me fokus të veçantë Shqipërinë. Remitancat janë një faktor kundër ciklik. Në momentin që kemi një krizë, njerëzit janë të lidhur me familjen dhe nisin të dërgojnë para në familjen e tyre. Vijnë për konsum por edhe për edukim, shëndetësi, ose për ndonjë kredi. Remitancat janë 9.6% e GDP së vendit dhe nëse shkojnë për konsum do ishte humbje për ekonominë shqiptare”.
Për eksperten e tregjeve financiare, Linda Shomo, të ardhurat e emigrantëve varen nga vendi ku ndodhen.
“Nga Anglia janë më të larta sesa nga Greqia e Italia. Ndikon edhe viti që analizojmë. 2023 ka një mesatare më të ulët. Një mesatare e vitit 22 është 490 euro dhe në vitin 23 ka shkuar 450 euro, por ndryshon nga korridori në korridor. Bazuar në një studim të 2017 të BB flitej që 30% shkojnë për edukimin. Teknologjia ka ndikuar në sektorin financiar. Ne jemi akoma të fokusuar në tregun e bankave dhe operatorëve të transfertave të parave. Ata që janë ekzistentë janë 3 operatorët më të mëdhenj botërorë, por secili prej tyre ka hyrë në garë për remitancat digjitale. Është e vështirë të masësh tregun informal, por ka apsur studime që flitet për 30% por ne e dimë që një konkurrent informal janë edhe autobusët. Dhe mënyra si qarkullon paraja, ne e dimë cila është kostoja e cash”.
